TRẦM CẢM Ở NGƯỜI CAO TUỔI

Bệnh trầm cảm lâm sàng ở người lớn tuổi thường gặp. Điều đó không có nghĩa là nó bình thường. Chứng trầm cảm cuối đời ảnh hưởng đến khoảng 6 triệu người Mỹ từ 65 tuổi trở lên. Nhưng chỉ 10% được điều trị. Nguyên nhân có thể là do những người lớn tuổi thường biểu hiện các triệu chứng trầm cảm khác nhau. Trầm cảm ở người cao tuổi cũng thường bị nhầm lẫn với ảnh hưởng của nhiều bệnh và các loại thuốc được sử dụng để điều trị.

✴ Trầm cảm ở người lớn tuổi khác với trầm cảm ở người trẻ tuổi như thế nào?
Trầm cảm ảnh hưởng đến người lớn tuổi khác với những người trẻ tuổi. Ở người lớn tuổi, trầm cảm thường đi cùng với các bệnh và khuyết tật nội khoa khác và kéo dài hơn.
Trầm cảm ở người lớn tuổi có nguy cơ cao mắc các bệnh về tim mạch và tử vong do bệnh tật. Đồng thời, trầm cảm làm giảm khả năng phục hồi chức năng của người lớn tuổi. Các nghiên cứu về bệnh nhân tại viện dưỡng lão bị bệnh thực thể đã chỉ ra rằng sự hiện diện của bệnh trầm cảm làm tăng đáng kể khả năng tử vong vì những căn bệnh đó. Trầm cảm cũng có liên quan đến việc tăng nguy cơ tử vong sau cơn đau tim. Vì lý do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo rằng một người lớn tuổi mà bạn quan tâm được đánh giá và điều trị, ngay cả khi trầm cảm nhẹ.
Người lớn tuổi có thể không có các triệu chứng rõ ràng của bệnh trầm cảm. Thay vào đó, họ có thể:
• Cảm thấy mệt mỏi
• Có khó ngủ
• Cứng rắn hoặc cáu kỉnh
• Cảm thấy bối rối
• Cố gắng chú ý
• Không thích các hoạt động mà họ từng làm
• Di chuyển chậm hơn
• Có sự thay đổi về cân nặng hoặc cảm giác thèm ăn
• Cảm thấy tuyệt vọng, vô giá trị hoặc tội lỗi
• Chịu đựng đau nhức
• Có ý nghĩ tự tử
Bằng cách sử dụng một loạt các câu hỏi tiêu chuẩn, bác sĩ chăm sóc chính có thể kiểm tra chứng trầm cảm, cho phép chẩn đoán và điều trị tốt hơn. Các bác sĩ được khuyến khích kiểm tra bệnh trầm cảm định kỳ. Điều này có thể xảy ra khi đi khám bệnh mãn tính hoặc khi đi khám sức khỏe.
Trầm cảm cũng làm tăng nguy cơ tự tử, đặc biệt là ở những người đàn ông da trắng lớn tuổi. Các tự sát tỷ lệ ở những người tuổi từ 80-84 là hơn gấp đôi so với dân số nói chung. Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia coi trầm cảm ở những người từ 65 tuổi trở lên là một vấn đề sức khỏe cộng đồng lớn.
Ngoài ra, tuổi cao thường đi kèm với việc mất hệ thống hỗ trợ xã hội do vợ/chồng hoặc anh chị em qua đời, nghỉ hưu hoặc tái định cư. Do những thay đổi trong hoàn cảnh của một người lớn tuổi và thực tế là người cao tuổi được cho là sẽ chậm lại, bác sĩ và gia đình có thể bỏ sót các dấu hiệu của bệnh trầm cảm . Kết quả là, việc điều trị hiệu quả thường bị trì hoãn, buộc nhiều người cao tuổi phải vật lộn với chứng trầm cảm một cách không cần thiết.
✴ Các yếu tố nguy cơ gây trầm cảm ở người lớn tuổi là gì?
Những điều làm tăng nguy cơ trầm cảm ở người lớn tuổi bao gồm:
• Là nữ
• Độc thân, chưa kết hôn, ly hôn hoặc góa vợ
• Thiếu mạng xã hội hỗ trợ
• Những sự kiện căng thẳng trong cuộc sống
Các tình trạng thể chất như đột quỵ, tăng huyết áp , rung nhĩ, tiểu đường, ung thư, sa sút trí tuệ và đau mãn tính càng làm tăng nguy cơ trầm cảm. Ngoài ra, các yếu tố nguy cơ gây trầm cảm này thường thấy ở người lớn tuổi:
• Một số loại thuốc hoặc sự kết hợp của các loại thuốc
• Thiệt hại về hình ảnh cơ thể (do cắt cụt chi , phẫu thuật ung thư hoặc đau tim)
• Sự phụ thuộc, dù nằm viện hay cần chăm sóc sức khỏe tại nhà
• Khuyết tật
• Tiền sử gia đình mắc chứng rối loạn trầm cảm nặng
• Sợ chết
• Sống một mình, cô lập xã hội
• Các bệnh khác
• Nỗ lực tự tử trong quá khứ
• Xuất hiện cơn đau mãn tính hoặc nghiêm trọng
• Tiền sử trầm cảm trước đây
• Mất người thân gần đây
• Lạm dụng chất gây nghiện
Hình ảnh quét não của những người phát triển chứng trầm cảm đầu tiên khi về già thường cho thấy các điểm trong não có thể không nhận đủ lưu lượng máu, được cho là do huyết áp cao trong nhiều năm . Những thay đổi hóa học trong các tế bào não này có thể làm tăng khả năng bị trầm cảm, tách biệt với bất kỳ căng thẳng nào trong cuộc sống.
✴ Vấn đề gì ảnh hưởng đến việc điều trị trầm cảm ở người lớn tuổi?
Sự kỳ thị gắn liền với bệnh tâm thần và điều trị tâm thần thậm chí còn mạnh mẽ hơn ở những người lớn tuổi. Sự kỳ thị này có thể khiến người lớn tuổi không thừa nhận rằng họ đang bị trầm cảm, ngay cả với chính họ. Người lớn tuổi và gia đình của họ đôi khi cũng có thể xác định sai các triệu chứng trầm cảm là phản ứng "bình thường" đối với những căng thẳng, mất mát trong cuộc sống hoặc quá trình lão hóa.
Ngoài ra, trầm cảm có thể được biểu hiện thông qua các phàn nàn về thể chất hơn là các triệu chứng truyền thống. Điều này làm chậm quá trình điều trị thích hợp. Ngoài ra, những người lớn tuổi bị trầm cảm có thể không báo cáo về tình trạng trầm cảm của họ bởi vì họ tin tưởng sai rằng không có hy vọng giúp đỡ.
Người lớn tuổi cũng có thể không muốn dùng thuốc vì tác dụng phụ hoặc chi phí. Ngoài ra, mắc một số bệnh khác cùng lúc với bệnh trầm cảm có thể cản trở hiệu quả của thuốc chống trầm cảm. Nghiện rượu và lạm dụng các chất khác có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm chứng trầm cảm và cản trở việc điều trị hiệu quả. Và những sự kiện không vui trong cuộc sống bao gồm cái chết của gia đình hoặc bạn bè, nghèo đói và cô lập cũng có thể ảnh hưởng đến động lực tiếp tục điều trị của người đó.
Nguồn bài viết: Depression in Older People, Debra Fulghum Bruce, PhD